MyMicroZoo als extra tool voor de behandeling in de diëtistenpraktijk

Er zijn steeds meer (zelf )tests die iets zeggen over de gezondheid. Het is al langer mogelijk eenvoudig en op korte termijn het bloedglucose- of het cholesterolgehalte van het bloed te meten. Dit artikel komt uit de printuitgave van Voeding Nu 6.

Complexer is het laten analyseren van je genen op erfelijke aanleg voor ziekten of het laten maken van een lichaamsscan. Sinds enkele jaren is er ook een test waarmee je de samenstelling van de bacteriën in je dikke darm kunt laten meten via MyMicroZoo. Voor 135 euro kun je via MyMicroZoo een analyse laten maken van je ontlasting, waarna je een gedetailleerd inzicht krijgt in bacteriesamenstelling van je dikke darm. ‘Wij merkten een aantal jaren geleden al dat er steeds meer aandacht kwam voor darmgezondheid in de media en onder consumenten’, vertelt Derek Butler, directeur en medeoprichter van het bedrijf, een BaseClear spin-off (zie kader). ‘We zagen bij mensen een toenemende belangstelling voor darmgezondheid en de invloed die bacteriën hierop kunnen uitoefenen. Bij BaseClear was de technologie in huis om dit te analyseren, waardoor het ontwikkelen van een test van de darmsamenstelling voor ons een logische ontwikkeling was.’

Thuis

‘We weten uit de wetenschappelijke literatuur dat sommige bacterien goed zijn voor de mens en welke minder goed of slecht. Door een monster te nemen van je darmsamenstelling kun je vervolgens met je voeding of leefstijl gaan inzetten op verbetering. We weten in het algemeen dat een gevarieerde bacteriesamenstelling van de darm gunstig is, daar kun je dan naartoe werken’, aldus Butler. Deelnemers aan de test kunnen thuis zelf een poepmonster nemen, dat ze vervolgens opsturen naar MyMicroZoo, waarna ze een rapport teruggestuurd krijgen met de uitslag. De monsteranalyse en de opstelling van het rapport duurt ongeveer drie weken en wordt uitgevoerd in het laboratorium van BaseClear. ‘Wij hebben ons van het begin af aan gerealiseerd dat de test zeer betrouwbaar zou moeten zijn, dus daar hebben we veel aandacht aan besteed’, zegt Butler. ‘Ook de anonimiteit is daarbij gewaarborgd.’

Diversiteit en hoeveelheid

Sinds de oprichting van MyMicroZoo in 2016 hebben zo’n 700 mensen de test gedaan. Deelnemers krijgen een analyse van hun microbioom op soortniveau. Daarbij krijgen ze in het eerste deel van het rapport inzicht in de diversiteit van hun darmbacteriesamenstelling; hoe meer divers, hoe beter. Ook geeft de testuitslag inzicht in de relatieve hoeveelheid bacteriën (in percentages) die bekend staan om hun gunstige eigenschappen voor de gezondheid en bacteriën die gezondheidsproblemen zouden kunnen veroorzaken. De resultaten worden vergeleken met monsters van andere MyMicroZoo-deelnemers. ‘Wij kunnen het ook zien als iemand veel ziekteverwekkende bacteriën in zich heeft, maar het is waarschijnlijker dat dat dan al bekend zou zijn bij de proefpersoon’, aldus Butler. Deze test laat wel zien om welke bacteriën het dan gaat.

Interpretatie

Het tweede deel van het testrapport gaat in op de interpretatie van de bacterietest. Hierin worden adviezen gegeven op het gebied van voedsel- en leefstijl met als doel een hogere diversiteit aan bacteriën en een groter aandeel gunstige bacteriën. De uitkomst van de test wordt vergeleken met de uitkomst van een vragenlijst die iedere deelnemer over zijn of haar voeding voorafgaand aan de test heeft ingevuld. ‘We onderbouwen onze adviezen met wetenschappelijke studies die gedaan zijn naar bacteriën en gezondheid’, zegt Butler, ‘zo gedetailleerd en robuust onderbouwd als mogelijk volgens de stand van de wetenschap.’

Vegetariërs hebben grote variëteit

Hoewel de deelnemers aan de test strikt anoniem blijven, zijn de data die MyMicroZoo van hen verzamelt wel bruikbaar voor verder onderzoek. Butler verhaalt dat aan het totaal van de resultaten te zien is dat mensen met een vegetarische leefstijl (vastgesteld volgens de vragenlijsten) over het algemeen een grotere diversiteit aan bacteriën in hun dikke darm hebben en relatief meer gunstige soorten. ‘Voor meer resultaten hebben we veel meer deelnemers nodig’, zegt hij. Behalve voor individuele consumenten wordt onze testmethode ook steeds vaker ingezet voor wetenschappelijk onderzoek aan universiteiten. Een Nederlands onderzoek richt zich op een vergelijking van de darmsamenstelling van mensen die het Paleo-dieet volgen en een dieet volgens de Schijf van Vijf. ‘In Engeland doen we mee aan een onderzoek waarin gezocht wordt naar verbanden tussen depressie (anxiety) en de darmsamenstelling. In Polen naar mogelijke verbanden tussen autisme en darmsamenstelling.’

Diëtistennetwerk

Consumenten die meedoen aan de test kunnen uiteraard zelf hun rapport inzien, maar Butler en zijn team raden altijd aan een diëtist of andere voedingsprofessional te raadplegen voor de juiste interpretatie van de uitslag. ‘Het vergt voldoende kennis van voeding, voedsel en de functie van bacteriën’, zegt Butler. Hierom werkt zijn bedrijf momenteel aan een netwerk van diëtisten, verspreid in Nederland, die geraadpleegd kunnen worden als iemand een test gedaan heeft. ‘Wij zouden graag zien dat de test gedaan wordt via diëtisten of andere zorgprofessionals. Al hebben we gemerkt dat niet iedere hulpverlener even goed thuis is in het microbioom. Hiervoor bieden we hen dan ook bijscholingen aan.’

In veel gevallen zal de test, die een momentopname is, uitwijzen dat consumenten te weinig vezels eten. Dat is niet verwonderlijk, want de achtereenvolgende Voedselconsumptiepeilingen wijzen al jaren uit dat de meeste Nederlanders de aanbevolen vezelinname van 30 tot 40 gram vezel per dag niet halen. ‘Dat is een algemene constatering, maar we kunnen ook aangeven hoe je gericht voor bepaalde gunstige bacteriesoorten, waar je maar weinig van hebt, je voeding of leefstijl kunt aanpassen’, zegt Butler. Zo gaat de testuitslag dieper in op de typen vezels die met de voeding kunnen worden ingenomen en van invloed kunnen zijn op de groei van bepaalde soorten bacteriën met gunstige eigenschappen. ‘Idealiter zou je onder begeleiding meerdere tests kunnen doen om te zien welke effecten je sorteert, bijvoorbeeld bij het FODMAP-dieet.’