2050: ‘Eetbaar bestek, drones voor boodschappen en eiwit zonder dieren’

In 2050 produceren we dierlijke eiwitten zonder tussenkomst van een dier, zijn de kringlopen gesloten en is de supermarkt onherkenbaar veranderd. Ook zal eetbaar bestek steeds vaker voorkomen. Dit toekomstperspectief schetste professor Louise Fresco, voorzitter van de Raad van Bestuur van Wageningen UR, tijdens de vierde publiekslezing van de Nederlandse Academie van Voedingswetenschappen (NAV) die afgelopen week in Den Haag werd gehouden.

Volgens Fresco is een duurzame eiwitvoorziening hét grote vraagstuk van de komende jaren. ‘We zitten niet aan vlees vast, maar we kunnen nu nog geen melk of eieren produceren zonder vlees als bijproduct’, zegt Fresco. Ze sluit niet uit dat we in de toekomst betaalbare eieren kunnen kweken in het laboratorium. Plantaardige eiwitten verdienen volgens Fresco veel meer aandacht, want de consument is zich er vaak niet bewust van dat ook planten eiwitten kunnen bevatten.

Slimme voedsellabels

Fresco denkt dat consumenten in de toekomst nog meer willen weten over wat er precies in hun eten zit en waar het vandaan komt. De slimme voedsellabels komen er sneller aan dan we denken. Op langere termijn willen we ons voedsel afstemmen op ons genoom, voorziet ze. Bijvoorbeeld met een Google Watch die vertelt dat we wat extra ijzer kunnen gebruiken en dit meteen doorgeeft aan koelkast of supermarkt. Fresco: ‘Ik verwacht dat supermarkten de komende jaren fundamenteel zullen veranderen, in China wordt al 30 procent online besteld.’ In de toekomst levert wellicht een robot of drone de boodschappen thuis af.

Eetbaar bestek

Een andere duurzame trend is eetbaar bestek, om de hoeveelheid afval terug te dringen: ‘We gaan toe naar een circulaire economie waar we afval hergebruiken.’ Het is volgens Fresco de taak van wetenschappers om de dilemma’s rond duurzame en gezonde voedselproductie goed uit te leggen en de nuances te laten zien. De ministeries van Economische Zaken en Volksgezondheid, Welzijn en Sport zouden zich gezamenlijk moeten richten op een voedselketenbeleid dat zich richt op diervriendelijke, gezonde, duurzame en mensvriendelijke voedselproductie.

Levensmiddelenindustrie

‘Ik verwacht dat in 2050 het grootste deel van ons voedsel uit de fabriek komt, gevoed door de landbouw’, zegt Fresco. ‘Maar wel op een andere manier en in een andere samenstelling dan we nu kennen.’ Hoewel biologische landbouw niet grootschalig wordt, combineren we in 2050 de beste elementen van biologisch en gangbaar. Nu al komen er bij kastomaten vrijwel geen bestrijdingsmiddelen meer aan te pas. ‘Predatoren doen chemie de deur uit.’ Ook zullen kassen evolueren naar gesloten, energiegenererende systemen. Deze zijn mogelijk ook in te zetten in de woestijn, als zichzelf koelende kassen.

Grote uitdaging

Een enorme uitdaging is volgens Fresco een duurzame voedselketen voor de sterk groeiende wereldbevolking. Zo zullen er steeds meer megasteden ontstaan, waarin de uitdaging bestaat om betaalbaar voedsel naar stedelijke armen te krijgen. Tegelijkertijd vergrijst het platteland en wordt voedsel afhankelijk van een arbeidsprobleem. Hoe we de ‘best minds’ terugkrijgen naar landbouw en voedselproductie is daarbij een belangrijk vraagstuk.

Foto Louise Fresco: Jeroen Oerlemans