Leestip: dubbelinterview uit NRC: ‘Ik ben aan niemand verplicht om dun te zijn. Zelfs niet om gezond te zijn’

6 augustus 2021 Michelle Wijma

Beeld: cottonbro via Pexels

Tijdens de zomerperiode deelt de redactie van Voeding Nu elke vrijdag een kijk-, luister- of leestip. Vandaag tippen we een dubbelinterview uit NRC, waarin wetenschapsjournalist Asha ten Broeke en cardioloog Janneke Wittekoek discussiëren over dik zijn, preventie, discriminatie en oplossingen.

Een eerdere ruzie op Twitter vormde de inspiratie voor dit gesprek tussen Asha ten Broeke en Janneke Wittekoek. Wittekoek is cardioloog en vindt dat je overgewicht keihard moet bestrijden wegens “de enorme gezondheidsrisico’s”. Wetenschapsjournalist Ten Broeke vindt dat je dikke mensen op die manier stigmatiseert: “De afkeer en de walging, de zelfhaat die dat bij dikke mensen oproept – het is echt verschrikkelijk.” Beide noemen zich activist. Wittekoek is preventieactivist en richtte daar zelfs een politieke partij bij op. Ten Broeke is anti-fattism-activist en kaart het stigmatiseren en discrimineren tegen dikke mensen aan, vooral als artsen dat doen.

Lees het hele gesprek op de website van NRC.

Hieronder enkele (ingekorte) fragmenten:

Ze luisteren naar elkaar, argument zus, argument zo, en soms zijn ze het zelfs met elkaar eens. Maar meestal niet. Het twistpunt is obesitas, of dik-zijn, zoals Asha ten Broeke (BMI 40+) het noemt. Ze vindt ‘obesitas’ onnodig medicaliserend. Overgewicht vindt ze ook geen goed woord. Het impliceert dat er een gewicht is dat je zou horen te hebben, waar je onder of boven kunt zitten, en dat is er volgens haar niet. Dik is neutraal, zegt ze, net als dun, of lang, of kort. En het is allemaal oké.

Als Janneke Wittekoek de macht had, dan zou ze preventiebussen naar de wijken sturen. Iedereen meten en wegen. Cholesterol, bloeddruk, glucose, buikomtrek. Vragen stellen. Over drank, drugs en roken. Over geldzorgen, huiselijk geweld en eenzaamheid. [...] Ten Broeke: „Ik wil graag weten waarom die bus nou je eerste maatregel zou zijn. Het is zo gericht op het individu, op de individuele verantwoordelijkheid van mensen. Waarom geen maatregelen waar iedereen van profiteert en die níet stigmatiserend zijn?” [...] Wittekoek is even stil en zegt dan: „Overgewicht begint vaak al in de kindertijd. Daar niet over mogen praten vind ik medisch-ethisch onverantwoord.” Ze is lid van een landelijke werkgroep van experts die de overheid adviseert over beleid rondom overgewicht en obesitas.

Laatst liep ze (Ten Broeke, red.) langs de IJssel en stopte even om haar legging op te hijsen. Er kwam een fietser voorbij, die gaf haar een duw en zei: ‘Vet varken, met je gore legging’. [...] Wittekoek is weer even stil en zegt dan: „Dat wil je allemaal voorkomen en dus moeten we erover praten.” [...] „Maar hóé”, zegt Asha ten Broeke. „Als een individueel probleem van dikke mensen? Of als een maatschappelijk probleem dat om structurele oplossingen vraagt?”

Altijd op de hoogte blijven?